Rynek roślin oleistych

Uprawa soi w Polsce

Uprawa soi w Polsce
Dodano: 11/10/2018

Soja należy do grupy najbardziej wartościowych roślin uprawnych.
O tym jak bardzo wartościowa to roślina świadczy jej popularność w uprawach nasion zaliczanych do grupy oleistych. Siedem głównych roślin z tej grupy to: soja, rzepak, słonecznik, bawełna, orzechy ziemne, palma olejowa i kopra. 


Produkcja soi stanowi ponad 60% łącznej produkcji wszystkich nasion siedmiu głównych roślin oleistych. Jej zbiory na świecie sięgają 350 mln ton. Jak bardzo soja zdominowała uprawy nasion oleistych unaocznia porównanie ze światową produkcją nasion rzepaku, która nigdy jeszcze nie przekroczyła poziomu 70 mln ton.
Najwięksi producenci soi na świecie to: Stany Zjednoczone – ok. 130 mln ton, Brazylia – ok. 95 mln ton, Argentyna -  ok. 60 mln ton i Chiny – ok. 13 mln ton. 
Kraje UE razem wzięte produkują jej ok. 2,7 mln ton.
W Polsce soja jest uprawiana od 9 lat. Jej produkcja nie przekracza 70 tys. ton.


Dlaczego soja tak bardzo zdominowała światowe uprawy roślin oleistych?


Otóż jest rośliną wyjątkowo wartościową. Jej nasiona zawierają ok. 40% białka oraz 20% tłuszczu. Białko to jest bardzo cenne ze względu na swój skład aminokwasowy, natomiast tłuszcz charakteryzuje się wysoką zawartością nienasyconych kwasów tłuszczowych. Soja mając tak wysoką wartość odżywczą wykorzystywana jest na całym świecie jako pokarm dla ludzi oraz bardzo wartościowa pasza dla zwierząt.

 

Posiada też walory rośliny przedplonowej. Dzięki współżyciu z bakteriami brodawkowymi wzbogaca glebę w azot pobrany z powietrza. Ilość azotu pozostawionego przez soję w glebie wynosi 40-80 kg N/ha.
Jej korzenie głęboko penetrują glebę dzięki czemu ją rozluźniają i dlatego jest świetnym przedplonem np. dla pszenicy ozimej.
Do uprawy w Polsce wybiera się odmiany o raczej krótkim okresie wegetacji trwającym od 100 do 130 dni, czyli odmiany bardzo wczesne i wczesne.
Odmiany bardzo wczesne (100 dni) oznaczone są symbolem „0000”, a odmiany wczesne symbolem „000”.
Jako roślina strączkowa soja objęta jest w Polsce dopłatami Unii Europejskiej.

 

Uprawa soi w Polsce jest dosyć wymagająca ze względu na jej wysokie wymagania termiczne, a także duże zapotrzebowanie na światło dzienne. Z tych względów w Polsce uprawiane są odmiany, których długość wegetacji wynosi maksymalnie do 130-140 dni. Jako roślina ciepłolubna łatwo ulega uszkodzeniom przez przymrozki. Niska temperatura w okresie od siewu do wschodu wydłuża okres kiełkowania, co może skutkować brakiem wschodów i gniciem nasion. Ponadto nie wchodzi ona w fazę kwitnienia przy temperaturze poniżej 10 stopni Celsjusza, a temperatury poniżej 24 stopni przeszkadzają kwitnieniu.
Soję wysiewa się zazwyczaj w okresie od 20 kwietnia do 5 maja. Naturalnym wskaźnikiem terminu jej wysiewu jest koniec okresu kwitnienia wiśni.
Nasiona należy wysiewać, gdy temperatura gleby wynosi ponad 8 stopni Celsjusza. 
Optymalna obsada to 70-80 roślin na 1 m2 (120-180 kg nasion na 1 hektar).


Wysoka średnia temperatura oraz mało opadów w okresie wegetacji wpływa na zwiększenie zawartości białka w nasionach, natomiast niższa średnia temperatura oraz większa ilość opadów powodują zwiększenie ilości tłuszczu.
Najpopularniejsze odmiany soi uprawiane w Polsce zbierane są w trzeciej dekadzie września i na początku pierwszej dekady października. Wilgotność ziarna gotowego do zbioru nie powinna przekraczać 13%.
Do zbioru soi można przystąpić, gdy strąki nabierają żółto-brązowego koloru, liście opadają, a nasiona twardnieją i uzyskują żółtą barwę.


Uprawa soi w Polsce jest opłacalna także dzięki wysokim dopłatom z UE do roślin strączkowych. Średnie plony oscylują w granicach 2,5-3,0 t/ha, ale niektóre gospodarstwa potrafią uzyskać nawet o tonę więcej.



Wasze komentarze (0)

dodaj komentarz

* Pola wymagane
dodaj odpowiedź:
Nick*
Treść*
Oświadczam, że zapoznałem sie z regulaminem dodawania komentarzy.
Przepisz kod z obrazka:
token

Wstecz