Państwa

Od 1 stycznia 2020 r. Holandia oficjalnie zmieniła nazwę na Niderlandy (The Netherlands). Władze podjęły decyzję o zmianie nazwy kraju w celu wypromowaniu państwa Niderlandzkiego, jak otwartego, innowacyjnego, żeby kraj kojarzył się z tulipanami, serami, wiatrakami i rowerami, a nie jak obecnie z amsterdamską dzielnicą „Czerwonych Latarni” i łatwy dostępem do marihuany.  

 

Europejska część Niderlandów, na której skupiamy się w artykule, jest krajem położonym w Europie Zachodniej nad Morzem Północnym w delcie trzech rzek Renu, Mozy i Skaldy. Jedna trzecia powierzchni kraju to tereny depresyjne położone poniżej poziomu morza. Zostały one uzyskane w wyniku osuszania terenów nadmorskich, jezior, zatok i tworzenie tzw. polderów, czyli płaskich obszarów otoczonych wałami i poprzecinanych rowami i groblami, z których bez przerwy odpompowywana jest woda.  

 

Miejscowa ludność ma w tym wielowiekowe doświadczenie. Odkrycia archeologiczne potwierdziły, że osuszanie terenów miało tu miejsce już w VIII wieku.  

 

Wielkie przedsięwzięcia w tym zakresie rozpoczęte w latach pięćdziesiątych XX wieku spowodowały zwiększenie powierzchni kraju z 33,6 tys. km2 w 1960 roku do 41,5 tys. km2 w 1992 roku – z tego depresja 7,7 tys. km2. Niderlandy zamieszkuje 17 mln ludności. Jedynie trzynaście milionów to rdzenni Holendrzy. Mieszka tu na stałe niemal 200 tys. Polaków.  

Niderlandów nie zalicza się do grona dużych krajów. Pod względem powierzchni zajmuje 131. miejsce na świecie, a pod względem liczby ludności 69. Jest jednak bardzo rozwiniętym gospodarczo krajem. Pod względem rozwoju kraju mierzonego PKB Niderlandy zajmują na 17. miejsce na świecie i 6. w Unii Europejskiej.  

Niderlandy w części europejskiej graniczą z Belgią na południu oraz Niemcami na wschodzie.

 

 

Wzdłuż całego północnego wybrzeża rozciąga się Archipelag Wysp Fryzyjskich, z których jedenaście należy do Niderlandów. Większość z tych wysp to rezerwaty przyrody, na które wstęp mają jedynie ornitolodzy. 

 

Stolicą kraju jest Amsterdam, natomiast siedzibą rządu Haga. 

Niderlandy są krajem charakteryzującym się wyjątkowo rozwiniętym rolnictwem. Słynie na świecie z wykorzystywanych w szklarniach innowacyjnych systemów nawadniana, robotów, oświetlenia, recyklingu wody i odpadów, a nawet ruchomych platform umożliwiających intensyfikację upraw. 

 

Podstawowe dane dotyczące rolnictwa Niderlandów (Eurostat 2016):

• obszar upraw rolnych – 1,87 mln ha,

• całkowita wartość produkcji rolniczej – 27,29 mld euro,

• całkowita kwota przyznana na płatności bezpośrednie w latach 2015-2020 – 4,57 mld euro,

• całkowita kwota na przyznana rozwój obszarów wiejskich w latach 2015-2020 – 0,52 mld euro,

• odsetek ludności zatrudnionej w rolnictwie – 2,6 %,

• liczba gospodarstw rolnych – 72,3 tys.,

• średnia powierzchnia gospodarstwa rolnego – 25,9 ha (śr. w UE – 14,4 ha),

• średnia wartość produkcji rolniczej na jedno gospodarstwo rolne – 377,5 tys. euro,

• średnia wartość produkcji rolniczej na jeden hektar upraw rolnych – 14,6 tys. euro,

• średnia dopłata obszarowa – 417 euro/hektar (w Polsce 207 euro/ha, średnio w UE 240 euro/ha).

 

Niderlandy są liderem w Unii Europejskiej pod względem średniej wartości produkcji przypadającej na gospodarstwo rolne wynoszącej niemal 380 tys. euro oraz przypadającej na jeden hektar upraw rolnych  - 14,6 tys. euro. 

Niderlandy wyspecjalizowały się w kilku branżach rolnych. Jest światowym liderem w eksporcie ozdobnych produktów ogrodniczych (cięte kwiaty, cebulki, nasiona, rośliny ozdobne). 

Zajmuje drugie miejsce na świecie w eksporcie warzyw (za Chinami). Czwarte miejsce w eksporcie owoców (za USA, Hiszpanii i Chile). Swoje siedziby mają tu 3 z 25 największych na świecie firm żywnościowych.  

Wartość eksportu żywności Niderlandów przekracza 90 mld euro i kraj ten jest pod tym względem globalnym wiceliderem (za USA). 

Trzy czwarte holenderskiej produkcji ogrodniczej trafia za granicę. 

 

W 2018 roku eksport ozdobnych produktów rolniczych wyniósł 9,2 mld euro. Kolejne pozycje w eksporcie rolnym Niderlandów zajmują: nabiał i jaja (8,5 mld euro), mięso (8,1 mld euro) warzywa (6,6 mld euro), owoce (6,0 mld euro). 

Głównymi odbiorcami holenderskich produktów rolnych są Niemcy, Belgia, W. Brytania, Francja, Włochy i Hiszpania. 

Egzystencja tego jednego z najbogatszych krajów świata jest zagrożona przez postępujące ocieplenie klimatu powodujące podnoszenie się poziomu mórz. Już teraz niektóre poldery są likwidowane, ludność wysiedlana, domy rozbierane i w całości przeznaczane na tereny zalewowe dla rzek. Zagrożenie jest ogromne. Całe megalopolis Randstadt, na które składają się największe holenderskie miasta: Haga, Amsterdam Rotterdam i Utrecht, położone jest na terenach depresyjnych na zachodzie kraju. Łatwo przyjąć do wiadomości, że  1/3 obszaru europejskiej części Niderlandów  to depresja, ale zdecydowanie mocniejsze wrażenie robi informacja, że najniżej położone tereny w tym kraju leżą ponad 10 metrów poniżej poziomu morza.  

 

Klejnot holenderskiego bogactwa i przemysłu – megalopolis Randstad, w skład którego wchodzą Amsterdam, Rotterdam, Haga i Utrecht – znajduje się na najbardziej narażonym na te procesy, nisko położonym zachodzie kraju.